Dersin Kodu ve Adı: SOS 114-Hukuk Sosyolojisi

Dersin Türü: Seçmeli
Dersin Düzeyi: Lisans
Dersin Yılı ve Dönemi: Birinci yıl, Bahar
Dersin Süresi: Bir dönem
Dersin Önkoşulu: Yok
Öğretim Dili: Türkçe
Dersin Kredisi: 3 0 3
Dersin ECTS Kredisi: 5
Dersin Sorumlusu: Dr. Halim Çavuşoğlu
Dersin İçeriği: Bilimsel bilginin özellikleri, bilimlerin sınıflandırılması, sosyal bilimler, bir bilim dalı olarak Hukuk Sosyolojisi’nin ortaya çıkışı ve gelişmesi, Hukuk sosyolojisinin konusu, bölümleri ve yöntemi, teorik hukuk sosyolojisi, sistematik hukuk sosyolojisi, hukuki tipoloji ve genetik hukuk sosyolojisi, bu çerçevede hukuk sosyolojisinin tanımı, hukukun sosyolojik açıdan incelenmesi, hukukun gerçek kaynakları, topluluk tipleri ve yarattıkları hukuklar, hukuk ve değişme olguları, hukukun değişmesinde rol oynayan etmenler ve hukukun sosyal değişmeler üzerindeki (ve önündeki) işlevleri ve ayrıca hukuk sosyolojisinin kuruluş sürecine katkıda bulunan başlıca düşünürlerin ortaya koydukları düşüncelerin tartışılması.
Dersin Amaçları: Dersi alan öğrenci, bir “sosyal olgu” olarak hukukun, “Pozitif Hukuk”u kapsayan ve aşan anlama sahip bulunduğunu, bu yazılı hukukun, hukukun tespit şekillerinden sadece biri olduğunu bilecek, geçmişte ve günümüzde, yazılı veya yazısız, devlet aşamasına ulaşmış veya ulaşmamış hiçbir topluluğun “hukuksuz” olmadığı, insan sosyal yaşamı bulunan her yerde hukukun da bulunduğu gerçeğini açıklayabilecek, hukuk ile diğer sosyal olgular arasında karşılıklı etkileşim ilişkileri bulunduğu, özellikle hızlı sosyal değişmeyle birlikte pozitif hukuk ile sosyal yaşam  arasında boşluklar oluşabildiği, pozitif hukuka birçok durumda değişmeyi hızlandırmak ve yönünü belirlemek üzere “sosyal mühendislik”, istisna olarak da değişme hızını yavaşlatmak ve yönünü saptırmak üzere “statükoyu koruma” işlevi yüklendiğini kavrayabilecektir.
Öğretim Yöntemi: Anlatım ve tartışma.
Değerlendirme Yöntemi: Yazılı iki ‘ara sınav’ (%50) ve bir ‘genel sınav’ (%50).
Önerilen Okuma Listesi:
Can, Cahit. (1993) Oluşum Süreci İçerisindeki Hukuk Sosyolojisi, Ankara: Savaş Yayınları.
Gürkan, Ülker. (1994) Hukuk Sosyolojisine Giriş, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Hirş, Ernest. (1996) Hukuk Felsefesi ve Hukuk Sosyolojisi Dersleri, Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
İzveren, Adil. ( 1995) Hukuk Sosyolojisi, İzmir: DEÜHF Yayınları.