Dersin Kodu ve Adı: SOS 204-Klasik Sosyoloji Teorileri II
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Düzeyi: Lisans
Dersin Yılı ve Dönemi: İkinci yıl, Bahar
Dersin Süresi: Bir yarıyıl, haftada toplam 3 saat
Dersin Önkoşulu: Yok
Öğretim Dili: Türkçe
Dersin Kredisi: 3 0 3
ECTS Kredisi: 6
Dersin Sorumlusu: Dr. Abdulkerim Sönmez
Dersin İçeriği: Ders iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümün konusunu modern kapitalizm ve sanayi toplumunun ortaya çıkış süreci ve bununla paralel olarak bilim, kültür, ekonomi ve siyasette meydana gelen değişmeler ve aynı sürece eşlik eden temel toplumsal dönüşüm ve sorunlar, modernliğin niteliksel ve niceliksel yönleri ve modern ve modernlik öncesi toplum arasındaki temel süreklilik ve kesinti alanlarının incelenmesi oluşturmaktadır. Bunu ikinci bölümde Comte, Spencer, Marx ve Tönnies’in yazılarının incelenmesi izlemektedir. Burada pozitivizm, işlevselcilik, evrim, toplumsal sınıf, sınıf çatışması, kapitalizm, sermaye, meta, becerisizleşme, yabancılaşma, proleterleşme, kutuplaşma gibi bazı anahtar kavramların söz konusu düşünürler tarafından nasıl inşa edildikleri ve bunların daha sonraki sosyolojik araştırma ve düşünce ekollerinin gelişmesi sürecinde nasıl bir merkezî yer işgal eder hale geldiklerine özel olarak dikkat edilmektedir.
Dersin Amaçları: Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenci, çalışmaları incelenmiş olan düşünürlerden her birinin yaklaşım ve çözümlemelerinin temel kurgusunu kendi içinde ve diğer düşünürlerinki ile karşılaştırmalı olarak anlar ve ifade eder; sanayileşme, kapitalist gelişme ve modernleşmenin tarihsel-toplumsal dinamikleri ve sonuçlarını anlar ve ifade eder, doğrusal gelişme kuramlarının avantaj ve dezavantajlarını, pozitivist bilim anlayışını, evrimci, işlevselci ve çatışmacı toplum kuramlarının temel yaklaşımlarını anlar, açıklar ve günümüz sorunlarını anlama ve açıklamadaki geçerliliklerini verilen bir sorunla bağlantılı olarak gösterir ve tartışır.
Öğretim Yöntemi: Anlatım ve tartışma
Değerlendirme Yöntemi: Yazılı sınav (iki ara sınav (% 50) ve bir final (% 50).
Önerilen Kaynaklar:
Aron, Raymond. (1989) Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, (çev. Korkmaz Alemdar) Ankara: Bilgi Yayınevi.
Black, Jeremy. (1990) Eighteenth Century Europe 1700-1789, Macmillan.
Bottomore, T. ve Nisbet, R. (der.) (1990) Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, Ankara: Verso.
Carver, Terrel (ed.) (1991) The Cambridge Companion to Marx, Cambridge University Press.
Deane, Phyllis. (1979) The First Industrial Revolution. (2nd ed.) Cambridge University Press.
Engels, Friedrich. (1987) The Conditions of the Working Class in England (With a Foreword by V. Kiernan), Penguin Books.
Giddens, Anthony. (1971) Capitalism and modern social theory. An analysis of the writings of Marx, Durkheim and Max Weber, Cambridge University Press.
Hughes, John A., Sharrock, Wes ve Martin, Peter J. (2003) Understanding Classical Sociology. Marx, Weber, Durkheim. Sage Publications.
Kelle, V. Ve Kovalson, M. (1978) Tarihsel Maddecilik Marksist Toplum Kuramının Ana Çizgileri, (çev. Ö. Ufuk) İstanbul: Öncü Kitabevi.
Marx, Karl. (1986) The Portable Karl Marx, (der. E. Kamenka) Penguin Books.
Morrison, Ken. (1995) Marx, Durkheim, Weber. The Formations of Modern Social Thought, Londra, California ve Yeni Delhi: Sage Publications.
Ritzer, George. (1996). Classical Sociological Theory, 2nd ed. The McGraw-Hill Companies, Inc.
Tönnies, Ferdinand (2001/1887) Community and Society, (der. Jose Harris; çev. Jose Harris and Margaret Hollis). Cambridge University Press.
Ders notları